Çağının çok ötesinde bir ressam “Üsküdarlı Hoca Ali Rıza İzmir”de

22.Eylül.2014

Türk resim tarihinde eşine rastlanmayan, karakalem çalışmalarında kurallar kurmuş bir ressam olan Hoca Ali Rıza, karakalem, yağlıboya, suluboya ve guaj desenlerinden oluşan 150’den fazla eseriyle İzmir Arkas Sanat Merkezi’nde...

Arkas ve Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık’ın işbirliği ile hazırlanan bir sergiyle İzmirli sanarseverlerle buluşacak olan Hoca Ali Rıza sergisi, 17 Eylül – 28 Aralık tarihleri arasında İzmir Arkas Sanat Merkezi’nde ziyaret edilebilir.

Kültür ve sanat dünyasına Arkas Holding’in girişimi ile kazandırılan Arkas Sanat Merkezi, 2014 - 2015 sezonuna kapılarını Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık işbirliği ile hazırladığı Hoca Ali Rıza sergisi ile açıyor. 

Sergide Hoca Ali Rıza’nın Yapı Kredi Koleksiyonları’nda yer alan eserlerinin yanı sıra aile koleksiyonu, Türkiye'nin önde gelen kurum ve özel koleksiyonlarından getirilen eserler de yer alıyor. Arkas Koleksiyonu’nda bulunan ve ressamın en güçlü Boğaz betimlemelerinden biri olan ‘Çubuklu Sırtlarından Boğaz’a Bakış’ konulu resmi ve Yapı Kredi Koleksiyonu’nda yer alan ve bir başyapıt olarak görülen ‘İftar Sofrası’ da serginin en değerli parçalarını oluşturuyor. İftar Sofrası aynı zamanda Hoca Ali Rıza'nın yaptığı, nadir rastlanan ve en büyük natürmortudur.

Döneminin yurt dışındaki önemli üniversitelerinin kendisi ile iletişim kurmak için çabaladığı hatta İtalya’ya resim öğrenimi için gönderilmesine karar verildiği halde, Napoli'deki bir kolera salgını nedeniyle hiçbir zaman yurt dışına çıkamamış bir ressam Hoca Ali Rıza (1858-1930). Çağdaşlarından Fransız ressamlar Corot ve Courbet’ye benzetilen, Türk Resim Sanatı tarihinde Üsküdarlı Hoca Ali Rıza olarak da bilinen sanatçı, doğayı gözleyen, doğa sevgisini çizgi ve renklere döken ilk Türk ressamıdır. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi ‘nde resim konusundaki görüşlerini “Medeni milletlerce büyük önem verilen resim sanatı,  birçok faydalar sağlaması bakımından, hayal etme gücünün ortaya konmasına ve bütün insan topluluklarının okuyup anlayabilmesine vasıta olan apaçık bir dil, bir nevi yazı gibidir”  sözleriyle dile getiren ressam, karakalem ile suluboya tekniğindeki yetkinliği ve hızlı çalışma temposuyla, (beş bin gibi bir sayıya ulaşan) çok sayıda İstanbul peyzajı betimlemiştir.

Yaşamı boyunca resim öğretmiş
Yirmi sekiz yıl (1884 – 1992) Harbiye Mektebi’nde olmak üzere yaşamı boyunca resim öğreten Hoca Ali Rıza, kendisinden sonra gelen Sami Yetik ve Üsküdarlı Cevdet gibi asker ressamlar kuşağının yetişmesinde önemli bir rol üstlenmiştir.

Çubuklu Sırtlarından Boğaza Bakış
Ön planda yer alan köşk ve taş duvarlarla çevrili bahçesi tablonun sağ bölümünü kaplıyor. Neo Klasik mimari yapı, yanındaki fıstık çamı ve bahçedeki ulu ağaç dikey duruşları ile kompozisyonun yatay gidişini dengeleyen elemanlardır. Bahçe duvarının diyagonal uzanımı ile onu karşılayan taşlar ve çalılar bakışımızı sakin maviliğe ve karşı kıyıya çekmektedir. Köşkün bahçesindeki çiçekler, ağaçlar, taş duvarlar ve irili ufaklı kayalardaki incelikli işçilik zengin dokusal değerler oluşturuyor. Karşı kıyıya doğru yol almakta olan yelkenli, vapur ve kayık hem deniz üzerindeki yaşamın belirtileridir hem de orta plan ile arka plan arasındaki bağlantıyı oluştururlar. Bu manzara izleyene son derece gerçekçi görünür çünkü sanatçı doğadan aldığı notları bir araya getirmektedir.

ARKAS SANAT MERKEZİ; 1380 Sok. No.1 Alsancak-İzmir – 0232 464 66 00
Ziyaret; Pazartesi hariç, Salı-Pazar 10.00-18.00, Perşembe 10.00-20.00

Bülteni PDF olarak buradan indirebilirsiniz.