Baharın Kokusunu Hatırlıyor musun?

Yapı Kredi Galeri alışılageldik sergi formatı ve mekân anlayışının dışında yerleştirme, video ve performans programı düzenliyor. İzleyiciyi Baharın Kokusunu Hatırlıyor musun? sorusuyla karşılayan program, mekâna yayılan ve çatlaklardan sızan bir yöntemle kurgulanıyor ve geçmişin nasıl anlatıldığıyla ilgileniyor. Radio Alhara, Basma Alsharif, Levani, Ceren Oykut, Sara Rajaei, Özlem Sarıyıldız ve Viron Erol Vert’in çalışmalarının bir araya geldiği programa paralel Onur Karaoğlu, Tanja Ostojic, Tuğçe Ulugün Tuna, Gülhatun Yıldırım ve Mk Yurttaş’ın dahil olduğu performans serisi resmî tarih anlatısından sıyrılan kişisel hafızanın rolüne odaklanıyor. Kimi zaman yarı kurgusal kimi zaman gerçek anlatıların izinde, kişisel arşivler, hikâyeler, sözlü tarih ve aile anılarıyla şekilleniyor.

Yapı Kredi Kültür Sanat’ın girişindeki YKY Kitabevi, Portiko alanı, merdivenler, Loca ve Frankeştayn Kitabevi’ne yayılırken Performistanbul ile birlikte hazırlanan performans serisine yer veriyor. Tıpkı geçmişi hatırlarken girip çıkılan hafıza dehlizleri gibi, bu programdaki işler hafıza odalarını ziyaret ediyor ve farklı anlatı ihtimallerini sunuyor.

Portiko alanındaki cam cepheye ve girişe yayılan Özlem Sarıyıldız’ın De Te Fabula Narratur (2022) adlı yerleştirmesi sanatçının göçmenlerle yaptığı çalışmada bizzat onlardan duyduğu cümleleri içeriyor. Bu cümlelerden biri olan Baharın Kokusunu Hatırlıyor musun? aynı zamanda programın tümünü çerçeveliyor. Latincede ‘anlatılan senin hikâyendir’ anlamına gelen De Te Fabula Narratur, kelimelerin çatlaklar üzerinde yer bulması ve göçmenlik halleriyle ilgileniyor. Sara Rajaei, Şairler Kenti (2024) adlı videoda yarı ütopik bir kent tahayyülü çiziyor. Sanatçının bir ailenin fotoğraf arşivinden yola çıkan çalışması, sokaklara önce şair sonra asker isimlerinin verildiği bir şehri betimliyor. Yeni Evlerimizde Rahat (2017) videosu, Basma Alsharif’in zaman akışının bozulduğu, başlangıç ve sonun birbirine karıştığı beş hikâyeden parçalar sunuyor. Viron Erol Vert, Mor Odada Doğmuş (2021) adlı çalışmasında kendi aile apartmanı olan ve Agos gazetesinin yer aldığı Sebat Apartmanı’nı gizemli bir animasyonla ziyaret ediyor. Zaman algısını tersyüz eden video, sanatçının çocukluk anılarından hatırladığı biblo, mendil, tespih gibi nesnelerle odadan odaya süzülürken İstanbul’un son dönemde geçirdiği dönüşümlere işaret ediyor. Ceren Oykut, Hiç-Harita (2022) çizimlerini canlandırarak kişisel göç hikâyesinden yola çıkan ritüelleri, hayali ve imkânsız bir dil aracılığıyla anlatıyor. Frankeştayn Kitabevi’nde gösterilecek olan Levani’nin a spell: xvi. tower (2023) adlı videosu, New York’ta Empire State Binası’na yansıyan günbatımını iPhone kamerasıyla her gün çekiyor ve bu görüntüleri edebi alıntılar eşliğinde bir araya getiriyor. Tekrar eden kareler, dönüşümün ve yeniden düşünmenin yollarını araştırıyor.

2020 yılından bu yana Beytüllahim’den yayın yapan çevrimiçi radyo istasyonu Radio Alhara, Yapı Kredi Kültür Sanat’ın merdivenlerine yayılarak programa ses ve müzik katıyor. Dinleyicileri müziği işitsel özgürleşmenin bir aracı olarak deneyimlemeye davet ediyor. Gülhatun Yıldırım’ın Tıpkı Eskisi Gibi adlı çalışması, sanatçının 2015’te İstiklal Caddesi’ni geri geri yürüdüğü performansını belgeliyor. Sanatçı, Yapı Kredi Galeri ve Performistanbul tarafından on yıl aradan sonra aynı performansı yeniden sahnelemeye davet ediliyor. Hafızanın çatlaklarından sızan bu yaklaşımlar, yeni bir tarih anlatısı yaratmakta etkili olabilir mi?